अण्णासाहेब पाटील आर्थिक मागास विकास महामंडळ

अण्णासाहेब पाटील आर्थिक मागास विकास महामंडळ

धाराशिव : प्रतिनिधी

आर्थिक विकास हा प्रत्येक समाजाच्या समृद्धीसाठी महत्त्वाचा आहे.आर्थिकदृष्ट्या मागासलेल्या वर्गाला आर्थिक सहाय्य आणि प्रोत्साहन देण्यासाठी विविध सरकार योजनांची अंमलबजावणी केली जाते.महाराष्ट्र राज्य सरकारने आण्णासाहेब पाटील आर्थिक विकास महामंडळ (APEDC) या उपक्रमाच्या माध्यमातून शेतकरी, महिलां,युवक आणि इतर समाजाच्या आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना सहकार्य करण्यासाठी अनेक योजनांची अंमलबजावणी केली आहे.त्यामध्ये एक महत्त्वाची योजना म्हणजे व्याज परतावा योजना.

महामंडळाची स्थापना

आण्णासाहेब पाटील आर्थिक विकास महामंडळाची स्थापना महाराष्ट्रातील आर्थिकदृष्ट्या मागासलेल्या समाजाच्या लोकांना सहकार्य करण्यासाठी १९८५ मध्ये करण्यात आली. या महामंडळाचे उद्दिष्ट म्हणजे शेतकऱ्यांना, महिलांना,युवकांना आणि इतर दुर्बल वर्गाला आर्थिक साहाय्य पुरवणे, त्यांना व्यवसाय सुरू करण्यासाठी किंवा त्यांच्या कृषी कामांसाठी कर्ज देणे,आणि त्यावर त्यांना थोडेसे परतावा मिळवून त्यांचे जीवनमान सुधारणे.

व्याज परतावा योजना : एक परिचय

व्याज परतावा योजना हे एका प्रकारे सामाजिक समृद्धी साधण्यासाठी असलेले एक महत्त्वपूर्ण साधन आहे. या योजनेअंतर्गत,कर्ज घेतलेल्या व्यक्तींना दिलेल्या कर्जावर व्याजाचा एक भाग परत केला जातो. विशेषत: महाराष्ट्रातील शेतकरी, महिलां, तरुण व्यापारी आणि लघुउद्योगाच्या क्षेत्रात काम करणाऱ्यांना या योजनेचा फायदा होतो.

व्याज परतावा योजना शेतकऱ्यांना, महिला गटांना आणि इतर आर्थिकदृष्ट्या मागासलेल्या घटकांना कर्जाच्या माध्यमातून त्यांच्या कार्यक्षेत्रात सुधारणा करण्यासाठी एक सशक्त संधी प्रदान करते. कर्ज घेणाऱ्यांना त्याच्यावरची व्याजाची रक्कम कमी होण्यामुळे त्यांना आर्थिकदृष्ट्या बऱ्याच फायदे होतात.

योजना अंतर्गत लाभ

१. व्याज परतावा : या योजनेचा सर्वात मोठा लाभ म्हणजे कर्जावर व्याज परत मिळवणे. कर्ज घेणाऱ्यांना अधिक व्याज भरण्याची चिंता न राहता,ते कर्ज सोप्या पद्धतीने फेडू शकतात.

२. वाढीव आर्थिक समर्थन: शेतकऱ्यांना, महिला, आणि लघुउद्योग चालवणाऱ्यांना या योजनेमुळे त्यांच्या व्यवसायाचा विस्तार करणे शक्य होईल. ते अधिक साधनसामग्री विकत घेऊ शकतात,उत्पादन क्षमता वाढवू शकतात, आणि शेती तसेच उद्योगातील उत्पन्नात वृद्धी करू शकतात.

३. वित्तीय साहाय्य : कर्ज घेणाऱ्यांना वित्तीय संस्थांमधून कर्ज मिळवणे अधिक सोपे होईल, कारण सरकार त्यांच्या कर्जावर व्याज परत करणार आहे. यामुळे कर्ज घेणाऱ्यांना मोठ्या प्रमाणावर फायदे होतात.

४. आर्थिक स्थैर्य : व्याज परतावा मिळाल्यामुळे शेतकऱ्यांना आणि इतर लाभार्थ्यांना त्यांचे आर्थिक संकट कमी होण्यास मदत मिळते.यामुळे त्यांना त्यांच्या व्यवसायात स्थैर्य साधता येते.

योजनेअंतर्गत पात्रता

व्याज परतावा योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी काही निकष आहेत. कर्ज घेणाऱ्याला किमान महाराष्ट्र राज्याचा निवासी असावा लागतो. तसेच, त्याला संबंधित क्षेत्रात कर्ज घेणं आवश्यक आहे.या योजनेचा फायदा घेण्यासाठी कर्जाची रक्कम, कर्जाच्या वापराचा उद्देश आणि इतर निकषांवर आधारित पात्रता तपासली जाते.

कर्जाच्या वापराचे उद्दिष्ट

1. शेती आणि कृषी संबंधित कार्य: या योजनेचा मोठा फायदा शेतकऱ्यांना होतो.शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतीसाठी कर्ज घेता येते,ज्यावर त्यांना व्याज परत मिळते.कर्जाच्या वापराने ते नवीन तंत्रज्ञान,मशिनरी,बियाणे इत्यादी खरेदी करू शकतात.

२. लघुउद्योग आणि स्व-रोजगार: महिलां, युवकां आणि इतर व्यवसायिकांना त्यांच्या उद्योगांसाठी कर्ज दिलं जातं.या योजनेमुळे त्यांना त्यांचे उद्योग सुरू करण्यासाठी किंवा त्यांचे व्यवसाय विस्तारण्यासाठी मदत मिळते.

३. शिक्षणासाठी कर्ज: शिक्षण घेत असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी सुद्धा कर्ज उपलब्ध करणे,त्यावर व्याज परतावा योजना लागू करणे,ही एक सकारात्मक बाब आहे.

*योजना अंमलबजावणी आणि प्रक्रिया*
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कर्जदाराने संबंधित बँक किंवा वित्तीय संस्थेच्या माध्यमातून कर्ज घेतले पाहिजे.कर्ज घेतल्यानंतर, शेतकऱ्यांना,महिला गटांना आणि इतर सामाजिक घटकांना व्याज परतावा दिला जातो. एपीईडीसी या महामंडळाच्या नियंत्रणाखाली ही योजना कार्यरत आहे,आणि त्याच्या मार्गदर्शनाखाली त्यासाठी आवश्यक असलेले कागदपत्र आणि प्रक्रियांची पूर्तता केली जाते.

आण्णासाहेब पाटील आर्थिक विकास महामंडळाची व्याज परतावा योजना एक महत्त्वपूर्ण उपक्रम आहे, ज्यामुळे शेतकरी, महिला, आणि इतर मागासलेले वर्ग आर्थिक दृष्ट्या सक्षम होतात. या योजनेमुळे त्यांना कर्ज फेडण्यास मदत मिळते आणि त्यांच्या व्यवसायात किंवा शेतीपूरक व्यवसाय करण्यास प्रोत्साहन मिळत आहे.या योजनेला मिळालेल्या सकारात्मक प्रतिसादामुळे राज्यात आर्थिक समृद्धी साधली जात आहे. महामंडळाच्या या योजनेमुळे मराठा समाजातील तसेच स्वतंत्र आर्थिक विकास महामंडळ नाही अशा समाजातील स्त्री-पुरुषांना विविध प्रकारचे उद्योग व्यवसाय सुरू करून आत्मनिर्भर करण्यास अण्णासाहेब पाटील आर्थिक मागास विकास महामंडळाचा मोठा हातभार लागत आहे.

-संकलन
जिल्हा माहिती कार्यालय
धाराशिव